Klasy ochrony obuwia roboczego
Jakie są klasy ochrony obuwia roboczego?
Podział obuwia ochronnego
Obowiązujące normy dzielą obuwie ochronne wg różnych kryteriów.
Ze względu na konstrukcję można wyróżnić następujące typy obuwia:
- półbuty (A)
- trzewiki (B)
- buty (C)
- buty do kolan (D)
- buty z przedłużoną cholewką (E)
Ze względu na przeznaczenie obuwie ochronne można podzielić na:
- obuwie chroniące przed czynnikami chemicznymi
- obuwie chroniące przed czynnikami biologicznymi
- obuwie chroniące przed czynnikami mechanicznymi
- obuwie chroniące przed czynnikami termicznymi
- obuwie chroniące przed porażeniem prądem elektrycznym
- obuwie chroniące przed czynnikami atmosferycznymi
- obuwie antyelektrostatyczne przeznaczone do stosowania w atmosferze zagrożonej wybuchem
- obuwie antystatyczne chroniące przed efektem ESD
Ze względu na stopień zagrożeń, przed którymi obuwie przeznaczone dla pracowników powinno chronić został unormowany podział na:
- Obuwie bezpieczne (S - "safety") - posiada właściwości ochronne łącznie z ochroną palców stopy za pomocą podnosków, których wytrzymałość jest badana przy uderzeniu z energią 200 J. Wymagania dotyczące obuwia bezpiecznego określa PN-EN ISO 20345 oraz PN-EN ISO 20345:2022
- Obuwie ochronne (P - "protective") - posiada właściwości ochronne łącznie z ochroną palców stopy za pomocą podnosków, których wytrzymałość jest badana przy uderzeniu z energią 100 J. Wymagania dotyczące obuwia ochronnego określa PN-EN ISO 20346 oraz PN-EN ISO 20346:2022.
- Obuwie zawodowe (O - "occupational") - posiada cechy ochronne przeznaczone do ochrony przed urazami, które mogą wystąpić w czasie wypadku w miejscach pracy. Przeznaczone jest do codziennego użytkowania tam gdzie nie jest wymagana ochrona palców stopy za pomocą podnosków. Wymagania dotyczące obuwia zawodowego określa PN-EN ISO 20347 oraz PN-EN ISO 20347:2022 . Obuwie takie często jest określane jako obuwie robocze bez podnoska.
Oznakowania i piktogramy na obuwiu roboczym i ochronnym
Obowiązkiem prawnym producentów jest właściwe oznakowanie obuwia ochronnego. Oznakowanie powinno być trwałe i czytelne - nie może ulec zatarciu nawet po długim użytkowaniu i zawsze powinno być łatwe do szybkiego odcyfrowania. Wymagane informacje można zamieścić poprzez wytłoczenie w skórze lub trwałe ostemplowanie identyfikacyjnych symboli. Dodatkowym wymogiem jest dołączenie do obuwia, napisanej w języku polskim instrukcji jego obsługi, własności ochronnych, sposobów dostosowywania, konserwacji i przechowywania.
Oznakowanie obuwia musi zawierać:
- rozmiar
- znak firmowy producenta
- oznaczenie producenta
- datę produkcji - kwartał i rok
- kraj producenta
- numer odpowiedniej normy
- oznaczenia charakteryzujące właściwości danego modelu obuwia
Piktogramy na obuwiu bezpiecznym specjalistycznym:
- obuwie chroniące przed elektrycznością statyczną (ESD).
- obuwie chemoodporne,
- obuwie elektroizolacyjne
- obuwie odporne na przecięcie (dla pilarzy),
- obuwie dla strażaków
Buty robocze wyprodukowane zgodnie z normą EN ISO 20345 są oznaczone literą "S" po której występuje dodatkowe oznaczenie:
-
SB wymagania podstawowe
- podnosek wytrzymujący uderzenia do 200 J
- wierzch obuwia wykonany z dwoiny skórzanej lub innego materiału o wytrzymałości takiej jak wymagane minimum według normy
- wysokość wierzchu odpowiadająca normie
-
S1 cechy podstawowe SB z dodatkowymi właściwościami
- właściwości antyelektrostatyczne
- absorpcja energii w części piętowej
- część piętowa zamknięta
- podeszwa antypoślizgowa
-
S2 cechy jak dla S1 z dodatkowymi właściwościami
- wierzch wodoodporny - nie przepuszcza wody przez minimum 1 godzinę
-
S3 cechy jak dla S2 z dodatkowymi właściwościami
- podpodeszwa lub wkładka odporna na przebicie
- podeszwa urzeźbiona
-
S4 cechy jak dla S1 z dodatkowymi właściwościami
- podeszwa antypoślizgowa
-
S5 cechy jak dla S4 z dodatkowymi właściwościami
- podpodeszwa lub wkładka odporna na przebicie
- podeszwa urzeźbiona
- S6 - Wprowadzone w ramach normy EN ISO 20345:2022 obuwie S6 oferuje te same cechy, co obuwie z oceną S2 oraz dodatkową ochronę w postaci wodoodporności całego obuwia.
- S7 - Wprowadzone w ramach normy EN ISO 20345:2022 obuwie S7 oferuje te same cechy, co obuwie z oceną S3, a także dodatkową ochronę w postaci wodoodporności całego obuwia.
-
SBH cechy obuwia bezpiecznego hybrydowego
Kategorie obuwia bezpiecznego wg PN-EN ISO 20345
| Kategoria |
Wymagania |
|||||||
| Podnosek 200 J | Odporność na przebicie | Zabudowana pięta | Odporność na oleje, benzynę i inne rozpuszcz. organiczne | Właściwości antyelektro-statyczne | Absorpcja energii w części piętowej |
Przepusz-czalność i absorpcja wody | Wodo-szczelność | |
| SB | x | x | ||||||
| S1 | x | x | x | x | x | |||
| S2 | x | x | x | x | x | x | ||
| S3 | x | x | x | x | x | x | x | |
| S4 | x | x | x | x | x | x | ||
| S5 | x | x | x | x | x | x | x |
|
| S6 | x | x | x | x | x | x | x | |
| S7 | x | x | x | x | x | x | x | x |
Zapoznaj się z całą ofertą obuwia roboczego
Obuwie klasy S3 posiada
- nosek chroniący palce stopy przed uderzeniem z energią 200J
- podeszwę antyelektrostatyczną i antypoślizgową
- wkładką antyprzebiciową w podeszwie
- absorpcję energii w części piętowej
- wodooporną cholewkę
Buty S3 zalecane są szczegulnie dla osób pracujących na budowie oraz na zewnątrz
Obuwie klasy S1P posiada
- podnosek chroniący palce stopy przed uderzeniem z energią 200J;
- podeszwę o właściwościach antyelektrostatycznych i antypoślizgowych;
- absorpcję energii w części piętowej;
- podeszwę z wkładką antyprzebiciową, która chroni stopę przed skutkiem nadepnięcia na ostre przedmioty.
W przeciwieństwie do obuwia klasy S3 buty klasy S1P nie posiadają podwyższonej wodoodporności. Buty robocze S1P charakteryzują się większą przewiewnością gdyż wykonywane są zwykle ze skór welurowych i nubukowych lub cholewek tekstylnych. Z tego względu najlepiej nadają się do pacy w zamkniętych pomieszczeniach (halach) oraz w okresie letnim.
Buty robocze wyprodukowane zgodnie z normą EN ISO 20346 są oznaczone literą "P" i wykorzystywane wszędzie tam gdzie występuje zagrożenie uderzeniami do 100 J.
-
PB
-
P1 : kategoria ta cechuje się podstawowymi właściwościami, a dodatkowo posiada
- zabudowaną piętę,
- właściwości antyelektrostatyczne
- cechuje się absorpcją energii w części piętowej.
-
P2 : jak P1 wzbogacona o taką cechę, jak
- nieprzepuszczalność wody
-
P3 : jak P2 plus, poszerzona o
- odporność podeszwy na przebicie
- urzeźbienie podeszwy.
Kategorie obuwia ochronnego wg PN-EN ISO 20346
| Kategoria |
Wymagania |
|||||||
| Podnosek100 J | Odporność na przebicie | Zabudowana pięta | Odporność na oleje, benzynę i inne rozpuszcz. organiczne | Właściwości antyelektro-statyczne | Absorpcja energii w części piętowej |
Przepusz-czalność i absorpcja wody | Wodo-szczelność | |
| PB | x | x | ||||||
| P1 | x | x | x | x | x | |||
| P2 | x | x | x | x | x | x | ||
| P3 | x | x | x | x | x | x | x | |
| P4 | x | x | x | x | x | x | ||
| P5 | x | x | x | x | x | x | x | |
Buty robocze wyprodukowane zgodnie z normą EN ISO 20347 jest oznaczone literą "O" i nie posiada noska - jest zaliczane do obuwia zawodowego.
-
OB : właściwości podstawowe
-
O1 : podstawowe właściwości plus :
- zabudowana pięta,
- odporność na węglowodory, olej napędowy,
- właściwości antyelektrostatyczne podeszwy,
- absorpcja energii w części piętowej
-
O2 : jak O1 plus :
- nieprzepuszczalność wody
-
O3 : jak O2 plus :
- odporność podeszwy na przebicie,
- urzeźbienie podeszwy
-
O4 : podstawowe właściwości plus :
- właściwości antyelektrostatyczne,
- absorpcja energii w części piętowej
-
O5 : jak O4 plus:
- odporność podeszwy na przebicie,
- urzeźbienie podeszw
-
OBH cechy obuwia zawodowego hybrydowego
Kategorie obuwia zawodowego wg PN-EN ISO 20347
| Kategoria |
Wymagania |
|||||||
| Podnosek | Odporność na przebicie | Zabudowana pięta | Odporność na olej napędowy | Właściwości antyelektro-statyczne | Absorpcja energii w części piętowej |
Przepusz-czalność i absorpcja wody | Wodo-szczelność | |
| OB | ||||||||
| O1 | x | x | x | |||||
| O2 | x | x | x | x | ||||
| O3 | x | x | x | x | x | |||
| O4 | x | x | x | x | ||||
| O5 | x | x | x | x | x | |||
Uwaga - robocze obuwie podstawowe wszystkich klas
Podstawowymi butami bez podnoska jest obuwie klasy OB zaś podstawowymi butami bezpiecznymi z podnoskiem jest obuwie klasy SB. Te klasy obuwia nie posiądą właściwości antyelektrostatycznych i nie gwarantują podwyższonej wodoodporności oraz anypoślizgowej podeszwy. Jeśli producent nie określił dodatkowych cech obuwie klasy OB i SB nie powinno być stosowane w środowisku zagrożonym zapłonem/wybuchem, w warunkach wilgotnych oraz narażonych na poślizgniecie się na gładkich powierzchniach.
| Symbol/Ikona | Znaczenie | Wymagania |
| P | Odporność na przekłucie - wkładka z metalu | Testowane z gwoździem 4,5 mm. Oferuje metalową podeszwę antyprzebiciową, która może wytrzymać co najmniej 1100 niutonów nacisku |
| PL | Odporność na przekłucie - wkładka niemetalowa | Testowane z gwoździem 4,5 mm. Oferuje niemetalową podeszwę antyprzebiciową, która wytrzymuje co najmniej 1100 niutonów nacisku bez rozdzielania się warstw podczas wszystkich testów. |
| PS | Odporność na przekłucie - wkładka niemetalowa | Testowane z gwoździem 3,0 mm. Oferuje niemetalową podeszwę antyprzebiciową, która ma średnią wartość penetracji nie niższą niż 1100 niutonów w ciągu czterech testów. |
| A | Obuwie antyelektrostatyczne - właściwość antyelektrostatyczna obuwia nie może gwarantować pełnej ochrony przed porażeniem. | zakres od 100 kΩ do 1000 MΩ |
| C | Obuwie prądoprzewodzące | Pomiędzy 0 a 100 kΩ |
| ESD | Obuwie antystatyczne EN 61340-5-1 | opór elektryczny pomiędzy 7,5x105Ω a 3,5x107Ω (0,75 MΩ do 35 MΩ). |
| I | Obuwie elektroizolacyjne - EN 50321 | Klasa 0 - Max. nominalne napięcie prądu przemiennego 1.000 V, Max. nominalne napięcie prądu stałego 1.500 V Klasa 00 - Max. nominalne napięcie prądu przemiennego 500 V, Max. nominalne napięcie prądu stałego 750 V |
| HI | Izolacja spodu od ciepła. | HI1 utrzymanie temperatury mniejszej niż 42ºC przez 30 min przy 150°C HI2 utrzymanie temperatury mniejszej niż 42ºC przez 20 min przy 250 ºC HI3 utrzymanie temperatury mniejszej niż 42ºC przez 40 min przy 250 ºC |
| CI | Izolacja spodu od zimna | 30 minut przy -20°C, ΔT≤10°C Test przeprowadzono w temperaturze 17 stopni Celsjusza przez 30 minut, przy obniżeniu temperatury o nie więcej niż 10 stopni Celsjusza. |
| E | Obuwie absorbujące energię w części piętowej | > 20J |
| WR | Odporność na wodę | < 3cm^ - obuwie z wodoodporną mębraną |
| WPA | Wodoodporna cholewka. Odporność górnej części buta na penetrację i absorpcję wody. Wierzch obuwia hydrofobowy | zmnieniono i wycofano oznaczenie WRU |
| HRO | Odporność spodów na kontakt z gorącym podłożem | 300°C przez 1 minutę |
| WG | Obuwie spełnia wymagania obuwia przeznaczonego dla spawaczy | |
| AL | Odporność obuwia dla odlewników na duże ilości płynnego aluminium | Obuwie klasy I |
| Fe | Odporność obuwia dla odlewników na duże ilości płynnego żelaza | Obuwie klasy I |
| CR | Odporność na przecięcie (nie na przecięcie piłą łańcuchową) | Indeks 2,5 |
| Obuwie bezpieczne odporne na przecięcie piłą łańcuchową EN ISO 17249 | obuwie dla pilarza klasy 0 - prędkość łańcucha 16 m/s obuwie dla pilarza klasy 1 - prędkość łańcucha 20 m/s obuwie dla pilarza klasy 2 - prędkość łańcucha 24 m/s obuwie dla pilarza klasy 3 - prędkość łańcucha 28 m/s |
|
| M | Ochrona śródstopia | Wymaganie dodatkowe mające zastosowanie tylko do obuwia bezpiecznego (EN ISO 20345). < 40 mm (rozmiar 41/42) Ochrona śródstopia przed uderzeniami o energii do 100 J |
| AN | Ochrona kostki | ≤ 10 kN średnia / ≤ 15 kN maks. W przypadku uderzenia o sile 10 N przenoszona siła nie może przekroczyć 10 kN i żadna pojedyncza wartość nie może przekroczyć 15 kN |
| LG | Uchwyt drabinowy | Aby zapewnić lepszą przyczepność na drabinach, podeszwa buta ochronnego musi mieć profil poprzeczny o wysokości co najmniej 1,5 mm w obszarze kostki. |
| FO | Odporność podeszew na oleje, benzynę i inne rozpuszczalniki organiczne (węglowodory) | ≤12% Wymaganie dodatkowe Odporność na olej i benzynę nie jest już uwzględniona w klasach ochrony od S1 do S5. |
| SC | Nasadka do ścierania | W celu określenia ścierania nasadki zostanie przeprowadzony test ścierania Martindale'a obejmujący 8000 cykli. Zgodnie z testem, nasadka nie może mieć dziur na całej swojej grubości. |
| SR | Obuwie z oceną SR przeszło pomyślnie test na podłodze z płytek ceramicznych nasączonej gliceryną (naturalnym związkiem pochodzącym z olejów roślinnych lub tłuszczów zwierzęcych) | Gdy pięta ślizga się do przodu, dopuszczalny jest współczynnik tarcia >= 0,19 mm. Gdy przednia część buta ślizga się do tyłu, dopuszczalny jest współczynnik tarcia >= 0,22 mm. |
| Ø | Obuwie z oceną Ø nie zostało przetestowane w zakresie antypoślizgowości zgodnie z normą, ponieważ zawiera kołki lub kolce lub jest przeznaczone do użytku w specjalnych miejscach pracy i dlatego nie ma zastosowania. | |
| SRA | Odporność na poślizg na podłożu ceramicznym pokrytym roztworem laurylosiarczanu sodu (SLS) (substancja czynna mydła) | Obcas-min. 0,28 Płaskie - min. 0,32 Norma EN ISO 20345: 2022 wprowadziła pewne aktualizacje ocen antypoślizgowości. SRA jest obecnie uważane za obowiązkowy wymóg obuwia ochronnego, podczas gdy testy SRB i SRC nie są już przeprowadzane. |
| SRB | Odporność na poślizg na podłożu ze stali pokrytym glicerolem (naturalnie występującym alkoholem, który sprawia wrażenie tłustego) | Obcas-min. 0,13 Płaskie-min. 0,18 |
| SRC | Odporność na poślizg na obydwu w/w podłożach SRA + SRB | |
| F | Wysokie obuwie dla strażaków | F1 - Typ 1 – przeznaczony do działania na zewnątrz – ogólnych akcji ratowniczych, gaszenia pożaru, akcji gaszenia pożaru obejmującej pożar paliw roślinnych, takich jak lasy, zboża, uprawy, trawy lub pola uprawne; bez ochrony palców, bez ochrony przed zagrożeniami chemicznymi; F2 - Typ 2 – odpowiedni do działań ratowniczych przy pożarach, gaszenia pożaru, ochrony mienia w budynkach, zamkniętych obiektach, pojazdów, pojemników lub podobnych obiektów objętych pożarem lub sytuacją zagrożenia; tam gdzie wymagana jest ochrona przed przebiciem i ochrona palców, bez ochrony przed zagrożeniami chemicznymi. Obejmuje wszystkie rodzaje ryzyka dla typu 1. F3 - Typ 3 – stosowany w sytuacjach zagrożeń związanych z materiałami niebezpiecznymi, w tym uwolnienia lub możliwości uwolnienia niebezpiecznych środków chemicznych do otoczenia, które mogą powodować utratę życia, urazy osób albo zniszczenie mienia lub środowiska. Obejmuje wszystkie rodzaje ryzyka dla typu 2. |
| FP | Wysokie obuwie dla strażaków z podeszwą odporną na przebicie | |
| FA | Wysokie obuwie dla strażaków posiadające właściwości antyelektrostatyczne | |
| FAP | FA+FP | |
| EN 13832-2 EN 13832-3 |
zwiększona odporność na chemikalia | Poziom 1 — od 121 do 240 minut Poziom 2 — od 241 do 480 minut Poziom 3 — od 481 do 1440 minut Poziom 4 — od 1441 do 1920 minut Poziom 5 — >1921 minut Wymienione chemikalia (co najmniej 3 z poniższej listy): B – aceton D – dichlorometan F – toluen G – dietyloamina H – tetrahydrofuran I – octan etylu J – n-heptan K – 30% wodorotlenek sodu L – 95% kwas siarkowy M – 65% kwas azotowy N – 99% kwas octowy O – 25% roztwór amoniaku P – 30% roztwór nadtlenku wodoru Q – izopropanol R – 13% podchloryn sodu |
Aby wyposażyć pracownika w odpowiednie obuwie robocze lub ochronne należy określić wszystkie występujące zagrożenia i określić stopień narażenia pracowników na działanie szkodliwych czynników:
- ciężar przedmiotu, który mógłby upaść na stopę - Najlepiej sprawdzą się buty ochronne z podnoskiem wytrzymującym uderzenia do 200 J który ochroni stopy przed poważniejszym urazem.
- narażenie na przekłucie ostrym przedmiotem lub podłożem (np. szkłem, gwoździami, blachą – wymagane jest zaopatrzenie się w obuwie z wkładką antyprzebiciową (S3 lub S1P),
- stężenie kwasu, rodzaj rozpuszczalnika i innych substancji chemicznych
- kontakt z czynnikami biologicznymi zagrażającymi zdrowiu i życiu bądź mającymi związek z procesem produkcji żyzności.
- warunki otoczenia - temperaturę, wilgotność, środowisko zagrażające wybuchowi
- kontakt bezpośredni z ogniem i powierzchniami jak też elementami o wysokiej i niskiej temperaturze
- kontakt z prądem elektrycznym jak również kontakt z sprzętem i materiałami narażonym na elektryczność statyczną.
Należy także uwzględnić warunki pracy i płeć pracownika:
- praca w pozycji stojącej lub siedzącej (w tej samej pozycji przez dłuższy czas) ,
- praca wymagająca stałego ruchu,
- chodzenie po drabinach i schodach,
- poruszanie się po gładkich i śliskich powierzchniach,
- praca na otwartej przestrzeni w różnych porach roku,
- praca w trudnych warunkach terenowych,
- praca w pomieszczeniach zamkniętych o stałej temperaturze.
- kobiety wymagające obuwia ochronnego z noskiem warto wyposażyć w specjalistyczne obuwie damskie bądź nabyć wygodne i lżejsze obuwie ochronne z noskami kompozytowymi.
Lista aktualnie obowiązujących norm w zakresie obuwia roboczego i ochronnego oraz innej ochrony nóg
- PN-EN ISO 20345:2022-09 Środki ochrony indywidualnej - Obuwie bezpieczne
- PN-EN ISO 20346:2022-09 Środki ochrony indywidualnej – Obuwie ochronne
- PN-EN ISO 20347:2022-09 Środki ochrony indywidualnej - Obuwie zawodowe
- PN-EN ISO 22568-1:2019-05 Ochrony stopy i nogi. Wymagania i metody badań elementów składowych obuwia. Część 1: Metalowe podnoski. Określono wymagania i metody badań metalowych podnosków, mających zastosowanie jako elementy składowe obuwia ŚOI (np. jak opisano w ISO 20345 oraz ISO 20346).
- PN-EN ISO 22568-2:2019-05 Ochrony stopy i nogi -- Wymagania i metody badań elementów składowych obuwia -- Część 2: Niemetalowe podnoski. Określono wymagania i metody badań niemetalowych podnosków, mających zastosowanie jako elementy składowe obuwia ŚOI (np. jak opisano w ISO 20345 oraz ISO 20346).
- PN-EN ISO 22568-3:2019-05 Ochrony stopy i nogi -- Wymagania i metody badań elementów składowych obuwia -- Część 3: Metalowe wkładki odporne na przebicie. Określono wymagania i metody badań metalowych wkładek odpornych na przebicie, o odporności na przebicie mechaniczne, mających zastosowanie jako elementy składowe obuwia ŚOI (np. jak opisano w ISO 20345, ISO 20346 oraz ISO 20347).
- PN-EN ISO 22568-4:2022-06 Ochrony stopy i nogi - Wymagania i metody badań elementów składowych obuwia - Część 4: Niemetalowe wkładki odporne na przebicie. Określono wymagania i metody badań niemetalowych wkładek odpornych na przebicie mechaniczne, mających zastosowanie jako elementy składowe obuwia ŚOI (np. jak opisano w ISO 20345, ISO 20346 oraz ISO 20347).
- PN-ISO 4643:1994 Obuwie formowane z tworzyw sztucznych - Buty z poli(chlorku winylu) z podszewką i bez podszewki do użytku ogólnoprzemysłowego - Wymagania
- PN-ISO 5423:1994 Obuwie formowane z tworzyw sztucznych - Buty poliuretanowe z podszewką i bez podszewki do użytku ogólnoprzemysłowego - Wymagania
- PN-EN 13832-2:2019-01 Obuwie chroniące przed chemikaliami - Część 2: Wymagania dotyczące obuwia odpornego na chemikalia w warunkach laboratoryjnych
- PN-EN 13832-3:2019-01 Obuwie chroniące przed chemikaliami -- Część 3: Wymagania dotyczące obuwia o zwiększonej odporności na chemikalia w warunkach laboratoryjnych
- PN-EN ISO 17249:2014-03 Obuwie bezpieczne odporne na przecięcie piłą łańcuchową
- PN-EN 15090:2012 Obuwie dla strażaków - minimalne wymagania i metody badań trzech typów obuwia dla strażaków, stosowanego podczas gaszenia pożarów, ogólnych akcji gaśniczych, akcji ratowniczych podczas pożarów i w sytuacjach nagłego zagrożenia materiałami niebezpiecznymi.
- PN-EN ISO 20349-1:2017-10 Środki ochrony indywidualnej - Obuwie chroniące przed zagrożeniami występującymi w hutnictwie i spawalnictwie - Część 1: Wymagania i metody badań dotyczące ochrony przed zagrożeniami w hutnictwie
- PN-EN ISO 20349-2:2017-10 Środki ochrony indywidualnej - Obuwie chroniące przed zagrożeniami występującymi w hutnictwie i spawalnictwie - Część 2: Wymagania i metody badań dotyczące ochrony przed zagrożeniami w spawalnictwie i procesach pokrewnych
- PN-EN 50321-1:2018-05 Prace pod napięciem - Obuwie do ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym - Obuwie i kalosze elektroizolacyjne
- PN-EN 61340-4-3:2018-04 Elektryczność statyczna -- Część 4-3: Znormalizowane metody badań do określonych zastosowań - Obuwie
- PN-EN 14404+A1:2010 - Środki ochrony indywidualnej - Ochraniacze kolan do pracy w pozycji klęczącej
